Otrzymałeś kosztowny podarunek od bliskich? Sprawdź, co musisz zrobić

Prezenty od najbliższych to nie tylko sympatyczne gesty. Bardziej kosztowne podarunki mogą znacząco podnieść komfort naszego życia. Warto pamiętać, że w świetle polskiego prawa mamy pewne obowiązki wobec fiskusa. Kiedy powinniśmy uiścić podatek od darowizny, a kiedy wystarczy jedynie zgłoszenie?

Co rozumiemy pod pojęciem darowizny

Otrzymywanie prezentów to niewątpliwie przyjemne doznanie. Niekiedy wartość różnego rodzaju podarunków opiewa na wysokie sumy. Warto pamiętać, że zarówno prezenty rzeczowe, jak i pieniężne objęte są opodatkowaniem. Dobrze zatem wiedzieć, kiedy należy zapłacić podatek od otrzymanej darowizny, a kiedy wystarczy samo zgłoszenie do urzędu skarbowego.

Darowizna najczęściej kojarzy się z bezzwrotnym przekazaniem środków finansowych. Pod pojęciem darowizny mogą kryć się także różnego rodzaju przedmioty, jak również prawa majątkowe. W ramach darowizny możemy przekazać komuś np. prawa autorskie do naszego dzieła. Darowizną okaże się również pożyczka, która z postanowienia darczyńcy zyska status bezzwrotnej.

Kiedy zapłacimy podatek od darowizny

Jeżeli otrzymana darowizna nie mieści się w granicy kwoty wolnej od podatku, wówczas musimy uiścić stosowną opłatę do urzędu skarbowego. Jej wysokość będzie się różnić w zależności od tego, w ramach której grupy podatkowej następuje przepływ danych dóbr.

Wyróżniamy trzy grupy podatkowe:

• W pierwszej grupie znajdują się m.in. małżonkowie, rodzice, dziadkowie, dzieci, wnuki, rodzeństwo czy teściowie. 
• W drugiej grupie znajdują się m.in. siostrzeńcy oraz bratankowie, rodzeństwo małżonków czy rodzeństwo rodziców. 
• W ostatniej, trzeciej grupie podatkowej znajdują się wszyscy ci, którzy nie zmieścili się w pierwszych dwóch.

Wysokość podatku od darowizny będzie się różnić w zależności od tego, do jakiej grupy należy nabywca podarunku. Jeszcze przed 13 października 2022 roku kwoty wolne od podatku wynoszą: 9637 zł dla I grupy podatkowej, 7276 zł dla II grupy oraz 4902 zł dla grupy trzeciej. W ostatnich miesiącach 2022 roku wartości te uległy zmianie, jednak okazuje się, że nie jest to ostatnie słowo ustawodawców w sprawie darowizn. Jakie zmiany przynosi 2023 rok?

Podatek od darowizny a zmiany w 2023 roku

Przypomnijmy, że od października 2022 do lipca 2023 roku obowiązują podwyższone progi. W przypadku pierwszej grupy podatkowej wartość kwoty wolnej od podatku po 13 października 2022 to 10 434 zł. Kwota wolna od podatku dla drugiej grupy podatkowej to 7 878 zł, zaś dla trzeciej to 5 308 zł.

Na mocy sejmowej uchwały dnia 1 lipca 2023 najprawdopodobniej ulegnie zmianie wysokość kwot wolnych dla podatku od darowizn. Podział na trzy grupy podatkowe pozostanie bez zmian. Za to podwyższeniu ponownie ulegają kwoty wolne od podatku. Są to dosyć wyraźne zmiany. I tak dla I grupy podatkowej przewidziano wartość 36 120 zł. Dla drugiej – 27 090 zł. Dla trzeciej – 18 060 zł.

Czy od każdej darowizny zapłacimy podatek?

Podatek od darowizny płacimy wtedy, gdy przekraczamy kwotę wolną od podatku. Opodatkowaniu podlega wyłącznie suma, która stanowi nadwyżkę. W zależności od grupy podatkowej oraz wartości darowizny podatek będzie się wahał od 3% do 20%.

Niezależnie od tego, czy przekroczyliśmy kwotę wolną od podatku, czy nie, fakt otrzymania darowizny powinniśmy zgłosić do urzędu skarbowego. Aby to uczynić, należy wypełnić dedykowany darowiznom formularz SD Z2. Taki dokument możemy złożyć osobiście w siedzibie urzędu, wysłać pocztą lub przesłać drogą elektroniczną. Na zgłoszenie darowizny mamy 6 miesięcy od momentu jej otrzymania. Warto zrobić to jak najszybciej.

*Podane kwoty są aktualne na kwiecień 2023r., stan prawny może ulec zmianie, warto zatem śledzić przepisy i regulacje.